Lelystad Airport: “In the air.....”

Wordt Lelystad slachtoffer van een politiek spel, of spint de stad garen bij de brede ontwikkeling van het vliegveld? 

Om een antwoord te krijgen op deze vraag heeft op woensdag 14 november een delegatie van de SGP Ermelo met een aantal SGP’ers uit Nunspeet, Putten en Harderwijk/Hierden een bezoek gebracht aan vliegveld Lelystad om uit de mond van luchthaven-directeur Hanne Buis de huidige status en de toekomstplannen te vernemen. Samen met de raadsleden, dhr. F.N. Snoek en Pieter Stam gevolgd door Bert van der Garde, Cornelis de Fluiter, dhr H. van Panhuis, dhr F. Doolaard en Peter Hoogendijk, werd de Ermelose SGP geinformeerd over de plannen van Lelystad Airport.

Flink wat passagiers

De praktijk zal uitwijzen wat er bij de verwezenlijking van die plannen volgt. Het is duidelijk dat het vliegveld bepaald geen tekort heeft aan ambitie. De wens is om in de komende jaren, via een staffel van vliegbewegingen per jaar te komen tot een flink aantal passagiers dat vanaf Vliegveld Lelystad (100% eigendom van de Schiphol Group) zal vertrekken of op het vliegveld zal landen (zie tabel 1). De vliegtuigtypen die waarschijnlijk veel gezien zullen worden op vliegveld Lelystad, zijn de populaire Boeing 737, de Airbus A310 en de Airbus A320. Al deze vliegtuigen vallen binnen de zogenaamde ‘Narrow-Body’ categorie. Dit zijn vliegtuigen met meer dan 100 passagiers, één gangpad en twee rijen stoelen van twee of drie stoelen per rij. Narrow-body’s die minder dan 100 passagiers kunnen vervoeren worden ‘regional jets’ genoemd. Als we de cijfert er eens bijpakken zullen er in 2023 per dag 27 vliegbewegingen (starts en landingen) plaatsvinden tussen 06:00 en 23:00 uur. In geval van vertragingen mag de openingstijd worden opgerekt tot 24:00 uur. Het vliegveld heeft één start- en landingsbaan, die in twee richtingen zal worden gebruikt. De te gebruiken richting is afhankelijk van de windrichting, er wordt altijd gestart en geland tegen de wind in.

Drieledige missie

De belangrijkste missie van Lelystad Airport is het bieden van een aantrekkelijke verbinding tussen Europa en het Middelandse Zeegebied. Daarnaast wil het vliegveld graag ruimte behouden voor de zogenaamde MRO (Maintenance, Report en Overhaul) ofwel vliegtuigonderhouds-bedrijven en voor de General Aviation, ofwel sportvliegerij. Voor de intercontinentale verbindingen (naar andere werelddelen) is Schiphol de eerst aangewezen plaats om te vertrekken. Daarnaast wordt er ook vertrokken uit Eindhoven.

Samen zijn de drie luchthavens goed voor 570.000 vluchtbewegingen per jaar. Echter, zoals u wellicht ook heeft vernomen vanuit het nieuws o.a. in het RD, kan in de toekomst het aantal vliegtuigbewegingen voor Schiphol aardig toenemen. Kort geleden meldde het RD nog een aantal vliegbewegingen van 540.000.

Aanleiding tot uitbreiding

De aanleiding voor de uitbreiding van het vliegveld is gelegen in het feit dat de luchtvaart wereldwijd blijft groeien. Het zo genoemde Aldersadvies heeft na gedegen onderzoek in 2008 aangegeven dat vliegveld Lelystad een geschikte locatie is voor het accommoderen van groei. De Europese chartervluchten zullen verdwijnen vanaf Amsterdam, waardoor uimte wordt gecreëerd voor meer intercontinentale vluchten van en naar Schiphol. Sinds 2015 is gefaseerd veel werk verricht op het vliegveld zodat de baanverlenging tijdig opgeleverd kon worden. Ook de nieuwe terminal is al in een vergevorderd stadium van bouw. Interessant is dat het vliegveld bij de aanbesteding veel ruimte bood voor innovatie en duurzaamheid. Zo is onder beheer van de RvB Groep bij de baanverlenging een dusdanige insteek gekozen dat door toepassing van bijzondere technieken de grond ter plaatse bewerkt kon worden wat duizenden ritten van CO2 uitstotende vrachtwagens overbodig maakte.

Tijdbestek

De eerste plannen voor de uitbreiding van het vliegveld dateren van voor de eeuwwisseling. Vanaf 2007 zijn vele onderzoeken gedaan, rapporten geschreven en plannen uitgewerkt. In April 2014 heeft Lelystad Airport/ Schiphol Group een aanvraag gedaan voor het luchthavenbesluit die bestond uit het ondernemingsplan van Lelystad Airport/ Schiphol Group en de Milieu Effect Rapportage. Nog in juni van hetzelfde jaar werd het ontwerp luchthavenbesluit door de Ministerraad goedgekeurd. Na de aanbesteding in 2015 is er vaart in de ontwikkeling gekomen, mede omdat bij de aanbesteding veel ruimte is gegeven aan de partijen die reageerden en de werkzaamheden uiteindelijk mochten invullen.

Fasering

De realisatie van de plannen bestaat uit vier fasen, waarbij fase 1 momenteel in vergevorderd stadium is. In deze situatie zijn er vier opstelposities voor vliegtuigen van het genoemde type, voor de passagiersterminal. Overigens is het niet de bedoeling dat er vracht vervoerd zal worden via vliegveld Lelystad. Elke fase houdt een uitbreiding in van het aantal opstelplaatsen voor de passagiersterminal. Uiteindelijk houdt fase 4 in dat er in totaal 16 opstelposities komen.

Veel onduidelijkheid

Het heeft letterlijk en figuurlijk heel wat voeten in de aarde gehad voordat duidelijk werd welke kant men op wilde en zou kunnen gaan! Met name de afstemming met de omgeving koste veel energie en ondanks de vele inspanningen om tekst en uitleg te geven bleef er veel onrust door onduidelijkheden over met name de milieueffecten, vliegroutes en de geluidsoverlast op korte en lange termijn. Ook half november verschenen er weer artikelen in landelijke dagbladen waarin melding werd gedaan van het feit dat er weer fouten zijn ontdekt in rapportages en meetgegevens. Of dit gevolgen zal hebben voor de geplande opening van het vliegveld in 2020 is momenteel onbekend.

Terminal

De bouw van de terminal heeft na een relatief korte aanbestedingsperiode een vliegende start gehad, welke tijdens de bouw in goede vlucht is omgezet. Dit is mede te danken aan de relatief eenvoudige bouw, welke er overigens ook op gericht is om in de volgende fasen verder uit te breiden. Innovatie en duurzaamheid zijn bij ontwerp en ontwikkeling van de terminal sleutelwoorden geweest. Zo beschikt het gebouw over een compacte klimaatinstallatie en is het energiezuinig. Tijdens een frisse nazomerdag zou dit in de aankomsthal te merken kunnen zijn omdat dit gedeelte niet wordt geconditioneerd. De gedachte hierachter is dat het dertig minuten mag duren van binnenkomst in de terminal tot en met plaatsnemen in het vliegtuig en passagiers dan toch vaak de jas aan houden.

De terminal in fase 1 heeft een capaciteit van 1,5 miljoen passagiers per jaar, in fase 2 wordt dat 3,7 miljoen per jaar en in fase 3 (de laatste voor de terminal) wordt dat 6,7 miljoen. De terminal meet ong. 12.000 m2, waarvan ong. 1.200 commercie, 3.000 voor bagage, 800 voor personeelsruimtes en 7.000 voor de passagiers.

Stakeholder management

De luchthaven heeft veel tijd besteed aan communicatie met stakeholders. Daarbij is het motto ‘scheiden van fictie en feiten’ geweest. Dit komt neer op steun geven aan voorstanders en verduidelijking aan tegenstanders. Hanne Buis, directeur van Lelystad Airport “120 klachtenmakers, hebben contracten gekregen voor ‘zaaien en maaien’ op de grote hoeveelheid grond op de luchthaven”.

Overlast in Ermelo

Afhankelijk van de weersomstandigheden wordt verwacht dat de geluidsoverlast in Ermelo mee zal vallen. Ook uit de geactualiseerde milieueffectrapportage blijkt dat er goed is nagedacht over het beperken van geluidsoverlast. Zo zal er een geleidelijke opbouw plaatsvinden van het aantal vluchten per dag en vinden geen vrachtvluchten plaats.

Kansen

De kansen die door de uitbreiding van het vliegveld ontstaan bieden perspectief voor de regio. Dit betreft onder andere regionaal toerisme, kennisontwikkeling binnen opleidingsinstituten en het verder uitwerken van smart mobility. Verwacht wordt dat de uitbreiding van het vliegveld flink wat banen zal opleveren. Berekeningen gaan uit van 400 fulltime banen in 2023 en 2.500 fulltime banen in 2043. Werkgelegenheid kan gezocht worden in indirecte ondersteuning, zoals bijvoorbeeld de beveiliging, hulpdiensten en schoonmaaksters. Daarnaast is er ook de gelegenheid voor bedrijven die zich op vliegveld Lelystad zullen vestigen. Dit kan zijn voor het uitvoeren van onderhoudsacties aan vliegtuigen of de catering.

Meevaller?

Op basis van ons bezoek en de geraadpleegde informatie, is de verwachting dat Ermelo en Putten redelijk ongeschonden uit de geluidsstrijd zullen komen van Lelystad Airport. Bij verschillende weersomstandigheden bestaat de kans dat wij wel wat zullen horen, maar dat zal zeker niet in de mate zijn die in een aantal delen van Overijssel verwacht kan worden. Qua werkgelegenheid zal er zeker iets gebeuren op en rond het vliegveld. Al met al mag verwacht worden dat het voor onze regio geen slechte ontwikkeling is.

Als e.e.a. qua ontwikkeling goed overdacht wordt, kon het wel eens zijn dat Lelystad en de omgeving daarvan garen spinnen bij deze uitbreiding, daarmee is de vraag waarmee dit artikel werd begonnen positief beantwoord.