15 november 2024

Jantje bij de visboer

Tijdens de raadsvergadering 13 november stond de Meerjarenbegroting 2025-2028 op de agenda.
Hieronder de inbreng van de SGP in eerste termijn:
“Wat is een begroting?
Een aardige definitie is: ”Een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven.”
Als ik het goed heb begrepen komt ''begroten'' van het Hebreeuwse woord (de taal van de Bijbel) "Garatoh", wat ook wel "lastig zijn" betekent. Niet in de betekenis van “vervelend” maar de betekenis van “lasten en baten.” Of dat echt de betekenis is weet ik niet, maar wat we wel kunnen vaststellen is dat een begroting lastig kan zijn, bijvoorbeeld als er bezuinigd moet worden.
Want echt concrete bezuinigingsvoorstellen heb ik nog niet voorbij zien komen vanavond. Wel schuiven van posten. Ik kom daar zo op terug.
1. Begroting opgesteld zonder dat de kaders (moties) bij de Kadernota zijn meegenomen. Dat blijft ongemakkelijk en moet ook anders. Waar zijn we anders gemeenteraad voor.
2. Algemene reserve zal drastisch zakken is te lezen in de begroting en ook toegelicht door de wethouder. Waar blijft de door ons zelf opgelegde afspraak om 5 miljoen in het vrij te besteden reserve deel aan te houden?
3. Taakstellingen
Wat is eigenlijk een taakstelling? Laat ik het met een voorbeeld proberen te schetsen:
“Jantje kwam langs een viskraam en hij had best zin in een visje.

Maar ja, de vis was duur en hij liep door. Maar na een paar meter kwam hem in gedachte dat hij nu eigenlijk € 5,00 had verdiend door géén vis te kopen.

Toen ging hij snel terug om van die zojuist verdiende € 5,00 een visje te kopen. De vis kostte € 4,60.

En, zo gaat het verhaal, constateerde Jantje dat hij die vis voor niets heeft gehad en er zelfs nog € 0,40 aan overgehouden had!”

Kortom als je iets maar taakstelling noemt kan je er ik wijze van spreken van alles mee betalen of in de begroting boekhoudkundig kloppend maken. Een taakstelling is nl. nog geen concrete bezuiniging. Taakstellingen zijn niet (geheel) ingevuld. Denk bijv. aan Sociaal Domein.

We hadden nog even het idee om een motie in te dienen om participatie van betrokken partijen bij taakstellingen te bevorderen. Maar er zijn al een aantal voorstellen in die richting vanavond. En participeren met planten en straatstenen bij de taakstellingen groenonderhoud en wegonderhoud wordt ook wat lastig…

Blijft staan dat het proces rondom de taakstelling voor de recreatiesector niet de schoonheidsprijs verdiend.

4. De begroting voor 2025 sluit positief.  De jaaroverzichten van 2026 tot en met 2028 zijn helaas allemaal niet sluitend. 

Tijdens de vorige raadsperiode was er flinke discussie dat er twee jaarschijven niet sluitend waren (was VNG-advies). Deze keer dus zelfs drie jaren niet sluitend (evenals 80% van de gemeenten).
Zo wordt de rekening bij de volgende raad neergelegd. Focus op kerntaken van de gemeente. Bezuinig op ‘luxe’. Put de algemene reserve niet uit. Houd de focus op (grootschalige) woningbouw kom daar mee naar de raad, evenals nieuwe werklocaties, Hoe staat het bijvoorbeeld met de uitvoering van de motie lokaal aanbesteden? aanpak slechte stoepen, woningsplitsing, wegonderhoud en heidebeheerplan in Speuld. Vraag aan de wethouder: Hoe staat het met het Heidebeheerplan?
Het college zou toch minstens de contouren van een oplossing moeten schetsen. 
Om zelf een serieuze poging proberen te doen, dienen wij een motie in om de uitkomsten van de Kerntakendiscussie ‘op geld’ te zetten.
Tijdens onze fractievergadering en ook met enkele anderen hier uit de zaal hebben we het gehad over de Kerntakendiscussie van enkele jaren geleden. Anders dan het meer recente rapport van JE consultancy wat vooral gebaseerd was op benchmarking (vergelijking met andere gemeenten), had de Kerntakendiscussie een uitkomst met doelenbomen met daarin helder in kleur aangeven welke taken wel wettelijk, deels wettelijk of niet wettelijk zijn. De discussie is destijds blijven steken in “Wat voor gemeente wil je zijn?” Er is helaas geen financiële vertaling gemaakt 
De SGP heeft het destijds volgehouden om bij de kerntakendiscussie aan te geven dat er ook financieel nut moet zijn.
Mede omdat er geen financiële vertaling is gemaakt (m.a.w. de activiteiten niet ‘op geld‘ zijn gezet), en de raadsperiode op zijn einde liep, heeft de Kerntakendiscussie geen substantiële bezuinigingen opgeleverd.
Zoals genoemd zijn de drie jaarschijven 2026-2028 van de Meerjarenbegroting niet sluitend. 
Door het college te vragen een financiële vertaling te maken van de Doelenbomen kunnen we alsnog proberen een bijdrage leveren om de Meerjarenbegroting sluitend te maken. Met de uitkomsten weten we beter aan welke knoppen we kunnen draaien.

 Dat is wat wij als SGP willen. Proberen een constructieve bijdrage te leveren voor onze gemeente. Een constructieve houding zowel richting coalitie, oppositie als college. Daar mag u ons op aanspreken.

 Voorzitter, wij willen op de voor ons gebruikelijke manier afsluiten:

De profeet Jeremia kreeg een boodschap voor het volk van Israël en die luidt enigszins vrij vertaald:

“Bouwt huizen en woont daarin, en plant tuinen en eet de vrucht daarvan; (..)

En zoek de vrede van de stad, waarin ik u gebracht heb, en bidt voor haar tot de Heere; want in haar vrede zult u vrede hebben.”

 Wij wensen u allen van harte Gods zegen toe voor het mooie werk wat we mogen doen voor onze mooie gemeente Ermelo.

 We danken een ieder die gewerkt heeft aan het maken van deze Meerjarenbegroting.”

 De ingediende motie werd met 16 stemmen voor en 5 stemmen tegen aangenomen.