27 december 2019

Arkelandsehoeve; stikstof... en dan?

In de vorige Calvijn is, onder de titel ‘Uitspraak PAS doet ook in Ermelo stof opwaaien’ een artikel geplaatst over de zgn. stikstofproblematiek. Zo werd o.a. opgemerkt dat hierdoor in Ermelo 55 projecten worden geraakt. Ook op de laatst gehouden SGP-ledenvergadering werd aan dit onderwerp aandacht besteed, zoals u in deze Calvijn kunt lezen.

Het leek de redactie goed om eens nader in te zoomen op de problematiek en vooral aandacht te besteden aan de gevolgen op menselijk/persoonlijk terrein voor diegenen die hier direct of indirect mee te maken hebben of krijgen. Dit omdat naar ons idee het te vaak en te veel gaat over cijfers en berekeningen en te weinig over de gevolgen en effecten voor mensen die vaak al heel lang proberen een bedrijf draaiende te houden en voor wie de maatregelen verbonden aan de stikstofproblematiek soms dramatische gevolgen hebben.

We hebben daartoe een gesprek gehad met Erik en Roelie Staal van de Arkelandshoeve annex Landwinkel aan de Telgterweg 200. Wellicht staat de door hen geschetste situatie ook een beetje model voor anderen. Hun bedrijf ligt in een gebied dat is aangewezen als één van de Natura 2000 gebieden en is/of wordt daarom onderworpen aan allerlei beperkende maatregelen en voorschriften onder andere betreffende de uitstoot van stikstof.

Bedrijf
‘Ontdek de dieren op de boerderij en de verse producten bij Landwinkel Arkelandshoeve in Ermelo! Onder deze slogan stellen de boerderij en de Landwinkel zich voor op internet. Dieren op de boerderij en producten bij de Landwinkel. En er is inderdaad veel te ontdekken. Je kunt de dieren zelf ontmoeten en ervaren hoe ze leven en verzorgd worden. De boerderij met landwinkel van Erik en Roelie (en hun kinderen) ligt aan de rand van Ermelo, in de buurtschap Telgt. Op het pluimveebedrijf worden vleeseenden en vleeskuikens gehouden. De dieren worden zonder antibiotica grootgebracht en het vlees daarvan vind je in de schappen van de Landwinkel. En de boerderij beschikt over een groente- en pluktuin!

Geschiedenis
De boerderij bevindt zich al decennialang op deze plek. En is ook al heel lang familiebezit. Al heel veel jaren wordt hier het boerenbedrijf uitgeoefend. Net zo als dit het geval is met andere boerenbedrijven in dat gebied. Op de boerderij worden vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw eenden gehouden. Tot 1998 werden de eenden buiten gehouden, maar sindsdien is het verplicht ze in schuren te huisvesten. De eenden komen als eendagskuikens op de boerderij en worden dan in een warme schuur van 31 graden met stro op de vloer opgevangen. Na drie weken worden ze verplaatst naar andere schuren, waar ze blijven totdat ze slachtrijp zijn. Elke dag wordt een nieuw laagje vers stro aangebracht, zodat de schuur droog blijft en de dieren heerlijk kunnen liggen en snebberen. In de jaren 80 kwamen er naast de eenden ook vleeskuikens op de boerderij. Ook deze komen als eendagskuikens en worden opgevangen in een stal waarin het 32 graden is. Sinds maart 2013 is er de Landwinkel. Naast het eigen eenden, -kippen-, rund- en lamsvlees, wordt daar een prachtig en smaakvol assortiment van boerderij- en streekproducten verkocht.

Vogelgriep
De start van de Landwinkel heeft indirect te maken gehad met de situatie rond de vogelgriep. Het speelde zich af in 2003, dat Erik en Roelie hun pluimveebedrijf dan wel niet daadwerkelijk in ‘vlammen’ zagen opgaan, maar wel met lede ogen en veel verdriet moesten toezien dat alle eenden en vleeskuikens vernietigd werden. Heel ingrijpend! Waarom? In een naburig gelegen bedrijf( bedrijven) was het pluimvee besmet met een virus, de vogelgriep. Alle bedrijven in de omgeving werden geruimd, of het pluimvee wel of niet besmet was. Terwijl vastgesteld was dat op het bedrijf van Erik en Roelie geen sprake was van een vogelgriepvirus! 

Vanaf 1998, het moment dat de eenden niet meer buiten mochten worden gehouden, waren de nodige voorzieningen getroffen, schuren gebouwd, voorgeschreven regels gehanteerd en opnieuw in het bedrijf geïnvesteerd. Wie had verwacht dat in 2003 (nog maar vijf jaar later), alles wat je hebt opgebouwd weg moet en je alleen nog lege schuren over hebt? Wat gaat er dan door je heen, niet te beschrijven. Van de ene op de andere dag ben je ‘werkeloos’. Je hebt je gezin……hoe moet het verder. Tijdelijk ander werk. Gelukkig konden en mochten ze een half jaar later een nieuwe start maken. Roelie: ‘ In die hele moeilijke periode zijn wij gedragen! Wij hebben mogen ervaren dat God ons kracht en moed heeft gegeven om verder te mogen gaan!’

Stikstofcrisis
En dan nu de stikstofcrisis. De aanpak van de overheid roept veel vragen op, het maakt heel onzeker. ‘Blijft mijn bedrijf nog bestaan of krijgt het een andere bestemming? Er zijn zoveel regels die worden opgelegd, uitvoering daarvan vraagt grote financiële offers en de ervaring leert dat wat vandaag wordt opgelegd, morgen weer wordt veranderd. Zo moesten wij verplicht op het bedrijf een doorloopdouche realiseren. Maar op het moment dat de douche klaar was is van hogerhand besloten dat het geen verplichting meer is. Hadden wij dit eerder geweten, dan hadden we deze kosten niet hoeven te maken. Het is ook een kwestie van stapelen’ de ene bepaling volgt op de andere’. Gaat de regering ook niet al te snel over tot uitkopen en daarmee tot bedrijfsbeëindiging? Of wordt uitbreiding van het bedrijf onmogelijk gemaakt? Mogen wij onze geldige milieuvergunning noch realiseren of wordt het latente quotum ons afgepakt? Wij willen graag hier verder en zouden graag zien dat dat ook geldt voor onze kinderen. Ons vertrouwen in de Rijksoverheid is door al deze dingen niet zo erg groot meer. Gelukkig hebben we met de plaatselijke overheid, zowel bestuurlijk als ambtelijk, beter contact.’

Ten slotte
Wij danken Roelie en Erik voor de openhartige wijze waarop zij met ons hebben gesproken en hopen van harte dat het hun gegeven is nog vele jaren actief te zijn op hun mooie boerderij. Uit alles spreekt zorg en liefde voor de dieren die aan hun zorgen zijn toevertrouwd en waar zij op een verantwoorde wijze hun brood mee willen verdienen. Wij bevelen dit gezin en alle andere gezinnen die nu of later getroffen worden door onevenredige overheidsmaatregelen, van harte aan in de gebeden en belangstelling van de lezers